ଭାରତରେ ୧୧ ବର୍ଷରେ ଖସିଲା ଦାରିଦ୍ର୍ୟତା
ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଗତ ଦଶନ୍ଧିରେ ଭାରତ ଦାରିଦ୍ର୍ୟ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଏକ ବଡ଼ ଯୁଦ୍ଧରେ ବିଜୟୀ ହୋଇଛି। ବିଶ୍ୱ ବ୍ୟାଙ୍କର ନୂତନ ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ୨୦୧୧-୧୨ରେ ପ୍ରତି ଚାରି ଜଣ ଭାରତୀୟଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଜଣେ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଦାରିଦ୍ର୍ୟରେ ଜୀବନଯାପନ କରୁଥିଲେ କିନ୍ତୁ ୨୦୨୨-୨୩ରେ ଏହି ସଂଖ୍ୟା ମାତ୍ର ୫.୩%କୁ ହ୍ରାସ ପାଇଛି।
ରିପୋର୍ଟରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରାୟ ୧୭ କୋଟି ଲୋକ ଦାରିଦ୍ର୍ୟ ସୀମାରୁ ଉପରକୁ ବାହାରିଛନ୍ତି।ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ବର୍ତ୍ତମାନ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗରିବ ଲୋକଙ୍କୁ ଚିହ୍ନଟ କରିବା ପାଇଁ ଯେଉଁ ନୂତନ ମାନଦଣ୍ଡ ସ୍ଥିର କରାଯାଇଛି ତାହା ହେଉଛି ପ୍ରତିଦିନ ୩ ଡଲାର ଅର୍ଥାତ୍ ପ୍ରାୟ ୨୫୭ ଟଙ୍କା ଖର୍ଚ୍ଚ କରିବାର ସୀମା। ପୂର୍ବରୁ ଏହି ସୀମା ୨.୧୫ ଡଲାର ଥିଲା। ଅର୍ଥାତ୍, ବର୍ତ୍ତମାନ ୨୦୨୧ର ମୂଲ୍ୟ ଅନୁସାରେ, ପ୍ରତିଦିନ ୩ଡଲାର ଖର୍ଚ୍ଚ କରୁଥିବା ବ୍ୟକ୍ତି ‘ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗରିବ’ ବର୍ଗରେ ଆସୁଛନ୍ତି। ଏହି ନୂତନ ସୀମା ଅନୁଯାୟୀ, ୨୦୨୨-୨୩ରେ ଭାରତର ଦାରିଦ୍ର୍ୟ ହାର ୫.୩% ଥିଲା। ୨୦୨୪ ସୁଦ୍ଧା, ଭାରତରେ ପ୍ରାୟ ୫.୪୪% ଲୋକ ଅଛନ୍ତି ଯେଉଁମାନେ ପ୍ରତିଦିନ ୩ ଡଲାରରୁ କମ୍ ରୋଜଗାର କରୁଛନ୍ତି। ତଥାପି ଏହି ସଂଖ୍ୟା ପୂର୍ବ ତୁଳନାରେ ବହୁତ କମ୍।
ଏହା ଦର୍ଶାଉଛି ଯେ ପରିସ୍ଥିତିରେ ଉନ୍ନତି ହେଉଛି। ରିପୋର୍ଟରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଦାରିଦ୍ର୍ୟ 18.4% ରୁ 2.8% କୁ ହ୍ରାସ ପାଇଛି, ଯେତେବେଳେ ସହରାଞ୍ଚଳରେ ଏହା 10.7% ରୁ 1.1% କୁ ହ୍ରାସ ପାଇଛି। ଏଥିରୁ ସ୍ପଷ୍ଟ ଯେ ଗ୍ରାମ ଏବଂ ସହର ମଧ୍ୟରେ ପାର୍ଥକ୍ୟ ମଧ୍ୟ ବହୁତ ହ୍ରାସ ପାଇଛି, ଯେଉଁଠାରେ ପୂର୍ବରୁ ଏହି ପାର୍ଥକ୍ୟ 7.7% ଥିଲା, ଏବେ ଏହା ମାତ୍ର 1.7% କୁ ହ୍ରାସ ପାଇଛି। ସେହିପରି 2011-12 ରେ ଦେଶର ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗରିବ ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ 65% ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶ, ମହାରାଷ୍ଟ୍ର, ବିହାର, ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ ଏବଂ ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶ ଭଳି ପାଞ୍ଚଟି ରାଜ୍ୟରେ ବାସ କରୁଥିଲେ। କିନ୍ତୁ 2022-23 ସୁଦ୍ଧା ଏହି ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟ ଦାରିଦ୍ର୍ୟ ହ୍ରାସ କରିବାରେ ସର୍ବାଧିକ ଅବଦାନ ରଖିଛନ୍ତି। ବର୍ତ୍ତମାନ ଏହି ୫ଟି ରାଜ୍ୟରେ ଦେଶର ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗରିବ ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ୫୪% ଅଛନ୍ତି।
